رجیستری ویندوز چیست؟

در نگاه اول، ویرایش رجیستری ویندوز ممکن است کمی ترسناک به نظر برسد. در این قسمت، کاربران ماهر می‌توانند تنظیماتی را تغییر دهند که در بخش‌های دیگر ویندوز قابل دسترسی نیستند. وقتی در اینترنت به دنبال تغییرات در ویندوز می‌گردید، معمولاً به مقالاتی درباره تغییر رجیستری ویندوز برمی‌خورید.

اگر می‌خواهید ویرایش رجیستری ویندوز را یاد بگیرید، باید توجه داشته باشید که باید به دقت بدانید که کدام تنظیمات را دارید تغییر می‌دهید؛ اما در کل، این کار خیلی هم پیچیده نیست.

با این حال، باید توجه داشته باشید که در صورت تغییر بخش‌های مختلف رجیستری، باید با احتیاط عمل کنید تا به مشکلات غیر منتظره برنخورید. در این متن از فروشگاه اینترنتی زیبوکالا به بررسی این که رجیستری ویندوز چیست؟ و چگونه می توانیم آن را انجام دهیم خواهیم پرداخت؛ تا پایان متن با ما همراه باشید.

رجیستری ویندوز چیست؟

رجیستری ویندوز، که به آن Windows Registry نیز می‌گویند، پایگاهی از داده ها، تنظیمات و حالت های گوناگون مربوط به نرم افزار و سخت افزار نصب شده بر روی سیستم عامل ویندوز می باشد.

هرگاه یک برنامه نصب می‌شود، یک کلید جدید در رجیستری ویندوز ایجاد می‌شود. این کلید شامل تنظیمات مربوط به آن برنامه مانند مکان نصب، نسخه و فایل اجرایی اصلی آن است و بدون آن، اجرای برنامه با مشکل روبرو خواهد شد.

به طور خلاصه، رجیستری ویندوز یک پایگاه داده سلسله مراتبی بوده که تمامی تنظیمات پیچیده مرتبط با سیستم عامل ویندوز شما را ذخیره می‌کند. این پایگاه داده، اطلاعات مربوط به هسته سیستم عامل، برنامه‌های مختلف، تنظیمات سفارشی کاربر، درایورهای دستگاه و سایر اطلاعات را در خود ذخیره می‌کند.

در اوایل عرضه ویندوز، این سیستم عامل برای ذخیره تنظیمات خود و برنامه‌های نصب شده به فایل‌های .ini وابسته بود. اگرچه فایل‌های .ini هنوز هم در برخی موارد استفاده می‌شوند، اما رجیستری به عنوان یک راهکار سریع‌تر و موثرتر معرفی شد و اکنون اکثر برنامه‌های ویندوز از تنظیمات مخزن شده در رجیستری استفاده می‌کنند.

کاربرد رجیستری ویندوز

همانطور که اشاره شد، رجیستری ویندوز بسیاری از داده ها و تنظیمات برنامه های نصب شده، سخت افزار سیستم، تنظیمات برگزیده کاربر و تنظیمات سیستم عامل را ذخیره می کند.

برای مثال، هر زمان که یک برنامه جدید نصب می‌شود، احتمالاً تعدادی از دستورالعمل‌ها و تنظیمات مرتبط با آن در رجیستری ویندوز ذخیره می‌شود. این اطلاعات به برنامه و سایر برنامه‌هایی که نیاز به دسترسی به آن تنظیمات دارند، ارائه می‌شود.

از جهات مختلف، می‌توان رجیستری را به عنوان نوعی “DNA” برای سیستم عامل ویندوز تصور کرد.

توجه داشته باشید که همه برنامه‌های ویندوز از رجیستری ویندوز برای ذخیره تنظیمات خود استفاده نمی‌کنند. برخی از این برنامه‌ها ترجیح می‌دهند تنظیمات و پیکربندی‌های خود را در فایل‌های XML یا سایر نوع فایل‌ها ذخیره کنند. همچنین، نرم‌افزارهای پرتابل احتیاجی به استفاده از رجیستری ویندوز ندارند و تمام تنظیمات مورد نیاز خود را در همان فایل اجرایی برنامه ذخیره می‌کنند.

کلیدهای اصلی رجیستری یا Root Keys یا Hive

در سیستم‌عامل ویندوز، برای دسترسی به قسمت رجیستری از ابزار Registry Editor استفاده می‌شود. برای ورود به این بخش، می‌توانید عبارت regedit را در Run ویندوز وارد کنید (با فشردن کلیدهای پنجره + R محیط Run ویندوز را فراخوانی کنید).

همچنین، می‌توانید عبارت registry editor را در قسمت جستجوی ویندوز تایپ کنید تا به این بخش دسترسی پیدا کنید. یک نکته مهم که باید به آن توجه داشته باشید این است که رجیستری تنها با دسترسی Administrator قابل دسترسی می باشد، به این معنا که کاربری که دسترسی ادمین ندارد، نمی‌تواند به این بخش دسترسی پیدا کند و با پیام خطا مواجه خواهد شد. فولدرهای اصلی که در رجیستری مشاهده می‌شوند به عنوان Root key یا Hive شناخته می‌شوند که شامل مقادیر رجیستری هستند.

نحوه ویرایش رجیستری ویندوز چگونه است؟

در رجیستری ویندوز، با یک ساختار درختی روبه‌رو هستیم که اگر دقیقا بدانیم دنبال تغییر چه تنظیماتی از ویندوز هستیم، می‌توانیم به راحتی تنظیمات مورد نیاز خود را پیدا کنیم. به عنوان مثال، فرض کنید می‌خواهید به پوشه‌ی “Add to VLC Playlist” دسترسی پیدا کنید.

با دانستن که این تنظیمات را می‌توانید در مسیر HKEY_CLASSES_ROOT\Directory\shell\AddToPlaylistVLC پیدا کنید، می‌توانید به راحتی از درخت در رجیستری استفاده کرده و به این پوشه دسترسی پیدا کنید. با جستجو و حرکت در این درخت، می‌توانید به سرعت به مقصد مورد نظر خود برسید و تغییرات لازم را اعمال کنید.

چگونه در رجیستری ویندوز کلید مورد نظر را جستجو کنیم؟

می‌توانیم با فشردن کلیدهای Ctrl و F، بخش جستجوی رجیستری را فراخوانی کنیم و در داده‌های موجود در این پایگاه اطلاعاتی، بین کلیدها (Keys)، مقادیر (Values) و یا داده‌های مورد نیازمان جستجو کنیم.

برای ویرایش یک داده در رجیستری، کافی است بر روی کلید مربوطه کلیک راست کرده و گزینه‌ی “Modify” را انتخاب کنیم تا تنظیمات مربوط به آن کلید یا داده به ما نمایش داده شود.

رجیستری ویندوز کجا است؟

ویرایش رجیستری ویندوز با استفاده از ابزار Registry Editor امکان‌پذیر می باشد. این ابزار ویرایش رجیستری، یک ابزار رایگان بوده که به طور پیش‌فرض در همه نسخه‌های سیستم عامل ویندوز (از ویندوز 95 به بعد) موجود می باشد.

همانطور که اشاره شد، ویرایشگر رجیستری نیازی به دانلود ندارد و به صورت پیش‌فرض در سیستم عامل ویندوز قرار دارد. برای دسترسی به رجیستری ویندوز، روش‌های متعددی وجود دارد.

یکی از روش‌های ساده که برای باز کردن رجیستری در ویندوز 11 و ویندوز 10 کاربردی می باشد ، این است که: عبارت Registry Editor را در قسمت جستجوی ویندوز (Windows Search) تایپ کنید و سپس اولین گزینه‌ای که نمایش داده می‌شود را انتخاب کنید.

علاوه بر این، می‌توانید با فشردن همزمان کلیدهای «Win + R»، اپلیکیشن Run ویندوز را اجرا کنید و در باکس متنی آن، عبارت «regedit» را وارد کرده و سپس دکمه Ok را کلیک کنید.

نرم‌افزار Registry Editor در واقع یک ابزار نمایش‌دهنده رجیستری ویندوز بوده که به کاربران امکان مشاهده و اعمال تغییرات در رجیستری را می‌دهد، اما باید توجه داشت که این نرم‌افزار خود رجیستری نیست.

از نظر فنی، رجیستری نام جامعی برای فایل‌های پایگاه داده مختلف بوده که در دایرکتوری نصب ویندوز قرار دارند، اما بهره گیری و اهمیت واقعی رجیستری ویندوز در دسترسی و ویرایش این اطلاعات است که از طریق Registry Editor قابل انجام می باشد.

اجرای ریجستری ویندوز از طریق Command Prompt

یک روش دیگر برای دسترسی به رجیستری ویندوز، بهره گیری از Command Prompt میباشد. برای انجام این کار، ابتدا باید محیط CMD را باز کنید. این کار را با بهره گیری از کلیدهای ترکیبی Win + R که پنجره Run ویندوز را باز می‌کند، انجام دهید. سپس در قسمت Open، واژه CMD را تایپ کرده و کلیدهای ترکیبی Ctrl+Shift+Enter را فشار دهید. در نتیجه، یک صفحه سیاه رنگ با قابلیت اجرای دستورات خط فرمان به شما نمایش داده خواهد شد.

برای دسترسی به رجیستری ویندوز، در پنجره باز شده کلمه “Regedit” را تایپ کرده و سپس دکمه Enter را فشار دهید. حالا یک پنجره جدید برای شما باز می‌شود که از آن می‌توانید رجیستری ویندوز خود را ویرایش کنید.

آموزش رجیستری ویندوز

رجیستری ویندوز شامل بخش‌های مختلفی می باشد، هرکدام از این بخش‌ها شامل زیرشاخه‌های کوچک‌تری می‌شوند. در این ساختار، شاخه‌های رجیستری کلید‌های رجیستری را مرتبه‌بندی و ذخیره می‌کنند و درون هر کلید رجیستری، مقادیر رجیستری وجود دارند که عملکرد برنامه‌های مرتبط را کنترل می‌کنند.

• مقادیر رجیستری (Registry Values): همان دستورالعمل‌ها می باشند.
• کلیدهای رجیستری (Registry Keys): پوشه‌هایی که اطلاعات بیشتری از تنظیمات را در داخل خود ذخیره کرده‌اند.
• شاخه‌های رجیستری (Registry Hives): این قسمت ها که با نام کلید‌های اصلی رجیستری یا Root Keys نیز شناخته می‌شوند، پوشه‌هایی هستند که کلیه ی اطلاعات موجود در رجیستری را با بهره گیری از زیرپوشه‌ها دسته‌بندی می‌کنند.

تغییرات اعمال شده در این مقادیر و کلیدها، نحوه عملکرد برنامه‌ها و سیستم عامل ویندوز را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تغییرات در مقادیر رجیستری می‌توانند مشکلاتی را رفع کنند، عملکرد بخشی از سیستم عامل را تغییر دهند یا حتی رفتار یک برنامه را تغییر بخشند.

به عنوان مثال، با استفاده از رجیستری، می‌توان قابلیت ورود به سیستم را بهبود داد و سرعت بالای بارگذاری ویندوز را افزایش داد. همچنین، از طریق رجیستری می‌توان مشخصات نسخه‌ی بایوس سیستم را بررسی کرد و به اطلاعات دقیقتری درباره‌ی سیستم دست یافت.

ویندوز و سایر برنامه‌های نصب شده به طور مداوم به رجیستری ویندوز برای دستورالعمل‌ها و تنظیمات نیاز دارند. تقریباً هرگونه تغییری که در تنظیمات انجام می‌دهید، منجر به ایجاد تغییراتی در بخش‌های مربوطه در رجیستری ویندوز می‌شود. با این حال، این تغییرات گاهی اوقات تا زمانی که کامپیوتر را ریست نکنید، اعمال نمی‌شوند.

کلیدهای ریشه در رجیستری ویندوز

در سیستم عامل ویندوز، شاخه‌های رجیستری یا Registry Hives به پنج دسته تقسیم می‌شوند، هرکدام شامل کلیدهای رجیستری مربوط به بخش خاصی از ویندوز می‌باشند.

1. شاخه HKEY_CLASSES_ROOT (HKCR): نوع فایل، پسوند آن و داده های (OLE) Object Linking and Embedding را توصیف می‌کند.
2. شاخه HKEY_CURRENT_USER (HKCU): شامل داده ها و تنظیمات کاربری بوده که در حال حاضر لاگین کرده است. زیرکلیدهای مهم HKEY_CURRENT_USER نقش بسیار مهم در تنظیمات ویندوز دارند.
3. شاخه (HKEY_LOCAL_MACHINE (HKLM: شاخه HKEY_LOCAL_MACHINE (HKLM)، جایی است که اکثر اطلاعات رجیستری قرار دارند و مورد ویرایش قرار می‌گیرند. این بخش شامل اطلاعات خاص دستگاه می‌باشد و هر کاربری که به کامپیوتر لاگین کند، می‌تواند به شاخه HKLM دسترسی داشته باشد بدون اینکه نیاز به حساب کاربری Administrator داشته باشد. زیر کلیدهای مهم HKEY_LOCAL_MACHINE شامل موارد بسیار گسترده‌ای است که بررسی ویرایش آنها نیاز به دانش در مورد مختلف ارتباطات دسترسی ادمینی دارد.
4. شاخه HKEY_USERS (HKU): اطلاعات تمامی حساب‌های کاربری ویندوز نصب شده بر روی این سیستم، در زیر کلیدهای اساسی HKEY_USER قرار می‌گیرند.
5. شاخه HKEY_CURRENT_CONFIG (HKCC): این کلید ریشه شامل جزئیات پیکربندی سخت‌افزارهایی بوده که در حال حاضر به دستگاه متصل شده‌اند.

آیا ویرایش رجیستری ویندوز آسان است؟

باید توجه داشته باشید که ویرایش رجیستری ویندوز امری آسان است، با این شرط که عجله نکنید. به عبارت دیگر، به‌صورت تصادفی فایل‌های رجیستری را اجرا نکنید و اگر نمی‌دانید که یک پوشه چه کارکردی دارد، هرگز تنظیمات آن را تغییر ندهید. همچنین، پیش از هرگونه اعمال تغییر، از رجیستری بک‌آپ بگیرید تا از وقوع مشکلات جلوگیری کنید.

آیا بکاپ گرفتن از رجیستری ضروری است؟

در صورت نیاز به تغییرات در رجیستری ویندوز، حتماً توصیه می‌شود که قبل از انجام هرگونه تغییری، یک نسخه پشتیبان از رجیستری فعلی ویندوز خود بگیرید. برای این کار، در منوی File در Registry Editor روی گزینه Export کلیک کنید، مکانی برای ذخیره رجیستری انتخاب کنید و سپس گزینه Save را انتخاب کنید. این مراحل برای بک‌آپ‌گیری از رجیستری ممکن است چند دقیقه طول بکشد، بنابراین صبور باشید.

سخن آخر

در این مقاله از فروشگاه اینترنتی زیبوکالا به توضیح مفهوم رجیستری ویندوز که یکی از بخش‌های اساسی و حیاتی سیستم عامل مایکروسافت است پرداخته‌ایم و برخی از ویژگی‌های آن را توضیح داده‌ایم.

به طور خلاصه، رجیستری محلی است که تنظیمات و دستورالعمل‌های مربوط به هر برنامه ویندوز در آن ذخیره می‌شود و تقریباً استفاده از هر قسمتی از ویندوز به رجیستری وابسته است.

از این رو، هرچند تغییر مقادیر رجیستری‌ها می‌تواند برخی از مشکلات ممکن را برطرف کند، اما تغییر نادرست آن‌ها ممکن است منجر به قطع کامل عملکرد سیستم عامل شود. به همین دلیل، پیشنهاد می‌شود که اگر قصد تغییر کلیدهای رجیستری ویندوز را دارید، ابتدا از نسخه‌ی قبلی آن‌ها، بکاپ بگیرید.