اورکلاک سی پی یو چیست؟
در این پست از بلاگ زیبوکالا ، به شما خواهیم گفت که اورکلاک سی پی یو چیست و چه مزایا و معایبی به همراه دارد. در صورتی که نمیدانید اورکلاک سی پی یو چیست و انجام دادن آن بر روی سی پی یو خوب است یا خیر تا پایان این متن همراه ما باشید.
امکان دارد تاکنون نام اورکلاک کردن سی پی یو به گوشتان خورده باشد و ممکن است این سوال برایتان ایجاد شده باشد که اورکلاک چیست و چرا انقدر تکرار می شود؟ اورکلاک می تواند قدرت پردازش دستگاه را افزایش داده و هزینه ها را تا حد امکان کاهش دهد. منتها در صورتی که اصول آن رعایت نشود ، منجر به آسیب رسیدن به سخت افزار می شود. اورکلاک پردازنده کاری نیست که تنها مختص اشخاصی باشد که از سیستم خود بهره گیری های سنگین مثل گیمینگ می کنند ، بلکه برای کاربرهای عادی نیز برخی اوقات اورکلاک ، یعنی به تاخیر انداختن ارتقای سیستم و نیز صرفه جویی کردن در هزینه.
اورکلاک (Overclock) چیست؟
یک جزء سخت افزاری زمانی که سرعت ساعت آن افزایش یابد اورکلاک می شود. هنگامی که ما یک تراشه را اورکلاک می کنیم، در واقع می خواهیم سرعت کلاک بالاتری نسبت به آنچه سازنده در نظر داشت به دست آوریم، زیرا سازنده تراشه فرکانس خاصی را برای عملکرد آن در نظر گرفته است. سرعت کلاک که با هرتز اندازه گیری می شود ، تعداد چرخه هایی بوده که پردازنده شما می تواند در یک ثانیه انجام بدهد. بنابراین ، پردازنده ی 4 گیگاهرتزی می تواند 4 میلیارد چرخه کلاک در ثانیه انجام بدهد.
اوکلاک به این معنا می باشد که سرعت کلاک cpu را از حد مجاز و تعریف شده خود افزایش دهیم. با افزایش سرعت کلاک ، تعداد اعمال های انجام شده در ثانیه افزایش می یابد و عملکرد سیستم بهتر می شود. منتها گرمای بیشتری را تولید می کند و حرارت قطعه افزایش پیدا می کند. به همین علت برای جلوگیری از آسیب به سخت افزار بایستی به دقت ، دمای آن را بررسی کرده و در صورت احتیاج از تجهیزات خنک کننده ی بهتری بهره گیری کنید. تنها اجزای سخت افزاری که کلاک داخلی برای همگام سازی سرعت دارند ، می توانند اورکلاک بشوند. اورکلاک کردن اصولا برای سی پی یو اصلی و پردازنده گرافیکی و نیز اجزای دیگر مثل رم ، انجام می شود.
خصوصیت و مزایای اورکلاک کردن
اورکلاک کردن قطعه هایی مثل کارت گرافیک و سی پی یو کارایی و سرعت سیستم را افزایش می دهند. با بهره گیری از اورکلاک می توانید قطعه های رده پایین تری را خریداری کنید و هزینه هایتان را کمتر کنید. برای بهره گیری از خصوصیت های اورکلاک این نکته را از فراموش نکنید، چنانچه سی پی یو و رم خود را اورکلاک کنید اما هارد شما از نوع HDD باشد ، با افزایش چشم گیری روبه رو نخواهید شد. بنابراین بهتر است حتما یک هارد SSD نیز تهیه کنید.
معایب اورکلاک کردن
اساسی ترین و مهم ترین خطر اورکلاک کردن ، کاهش طول عمر سخت افزار به علت آسیب دیدگی ناشی از دمای بالا می باشد. برای کاهش دما به سیستم خنک کننده مجزا احتیاج دارید. هنگامی که قطعه ها را اورکلاک می کنید ، برای خنک کنندگی ایده آل بر روی فن و هیت سینک حساب باز نکنید. بایستی به سوی سیستم های خنک کننده مایع بروید. به علت این که اورکلاک کردن سیستم یک عمل معمولی و ساده نیست ، با انجام دادن این کار گارانتی قطعه ها باطل می شود.
امکان دارد پس از اورکلاک کردن قطعه ها ، صفحه نمایشگر سیاه شود. در این صورت بایستی تنظیمات سیستم را به حالت قبل از اورکلاک بازگردانید. پس از ورود به بایوس گزینه LOAD Default system configure را بزنید. در صورتی که به تنظیمات بایوس دسترسی ندارید باتری بایوس که بر روی مادربرد قرار دارد را به مدت 10 ثانیه از جای خود خارج کنید تا تنظیمات به حالت پیش فرض بازگردد.
چه قطعاتی اورکلاک می شوند؟
از لحاظ علمی و فنی ، هر قطعه ای که با کلاک پالس سروکار داشته باشد و اجزای داخلی خود را با کلاک هماهنگ می کند ، میتواند اورکلاک شود. اما داخل کامپیوتر ، اصولا پردازنده ، کارت گرافیک ، مادربورد و رم جزء قطعاتی هستند که قابلیت اورکلاک کردن را به همراه دارند. در CPU های اینتل و ای ام دی یک سری سی پی یو هایی طراحی و تولید شده اند که مخصوص اورکلاک کردن هستند. به عنوان مثال در سی پی یوهای اینتل ، پردازنده هایی که پسوند K دارند را می توانید اورکلاک کنید.
نکات مهمی که قبل از اورکلاک کردن بایستی بدانید
بهتر است بدانید که همه ی پردازنده ها به آسانی اورکلاک نمی شوند. چنانچه از پردازنده های AMD بهره گیری می کنید ، کار راحت تر می باشد. اما به عنوان مثال اینتل جزء شرکت هایی می باشد که به ندرت اجازه ی اورکلاک را به کاربرها میدهد. با این حال پردازنده های این شرکت که پسوند K یا X دارند را می توانید به راحتی اورکلاک کنید.
نکته ی دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که پردازنده ها قطعه های الکترونیکی از جنس سیلیکون هستند. توان سی پی یو ها در تحمل سرعت های بیشتر ، بایکدیگر متفاوت می باشد. حتی CPU هایی که مدل و مشخصات یکسانی بایکدیگر دارند نیز می توانند تحمل متفاوتی را نشان بدهند. به همین علت ، کاربران از آن با عنوان شانس سیلیکون یاد می کنند. اورکلاک پایدار ، اورکلاکی بوده که بین سرعت و گرما تعادل برقرار می کند.
هر مقدار پردازنده خود را به اجرای سریع تر وادار کنید ، داغ تر می شود. چنانچه سیستم شما بیش از حد داغ شود ، قبل از این که آسیبی ببیند ، به شکل اتوماتیک خاموش می شود. برای این که سیستم پس از اورکلاک عملکرد پایداری داشته باشد ، بایستی آن را خنک نگه دارید. ممکن است خنک کننده های ارزان قیمتی که به همراه بیشتر پردازنده ها عرضه می شوند ، به درد شما نخورند. بنابراین بهتر است تلاش کنید تا فن قوی تری را تهیه کنید.
اورکلاک سی پی یو
پردازنده سیستم برای فعالیت در محدوده فرکانس خاصی تنظیم شده است و هنگامی که در همین محدوده فعالیت می کند احتیاج به تجهیزات اضافه برای خنک کنندگی ندارد. البته بهتر است بدانید که پردازنده هایی هم در بازار وجود دارند که در زمان انجام عملیات سنگین و محاسبه های چند هسته ای افزایش دمای زیادی دارند و بایستی دمای آن ها کنترل شود. بهتر است بدانید که اورکلاک سی پی یو در دو روش افزایش سرعت کلاک پایه و افزایش ضریب کلاک پایه صورت می گیرد.
این دو خصوصیت در بایوس سیستم عامل قابل دسترسی می باشند. ساده ترین و راحت ترین روش برای اورکلاک CPU تغییر این دو در تنظیمات بایوس است. توجه داشته باشید که فرکانس سی پی یو مساوی با حاصل ضرب ضریب کلاک پایه در سرعت کلاک پایه بنابراین بایستی هر دو آیتم تغییر کند. روش دیگر اورکلاک پردازنده بهره گیری از نرم افزار هایی بوده که برای این کار طراحی شده اند. نرم افزارهای مخصوص ویندوز و سایر سیستم عامل ها که با بهره گیری از آن ها می توان عمل اورکلاک سی پی یو را انجام داد.
برای تست وضعیت اورکلاک ، یک بازی یا برنامه ای که پردازش سنگینی دارد را اجرا کنید. دمای پردازنده و پایداری سیستم را برسی کنید. چنانچه دمای سیستم و فعالیت آن نرمال بود مشکل خاصی وجود نخواهد داشت. اما در غیر این صورت برای پایداری بیشتر دوباره وارد تنظیمات شوید و فرکانس پردازنده را کم کنید. چنانچه قصد اورکلاک رم را هم دارید ، از تنظیمات بایوس قسمت حافظه تغییرات لازم را انجام دهید تا رم سیستم نیز اورکلاک شود. لازم به ذکر است بدانید که رم به علت تولید گرمای کمتر ، حتی در حالت اورکلاک نیز احتیاجی به سیستم خنک کننده قوی تر ندارد.
اورکلاک کارت گرافیک
اورکلاک سی پی یو تاثیری بر روی سرعت اجرای بازی های کامپیوتری ندارد. به همین علت گیمرها به اورکلاک کارت گرافیک روی آورده اند. بهتر است بدانید که اورکلاک کارت گرافیک برای گیمرها اهمیت بسیار زیادی دارد. بازی های کامپیوتری که در سال های گذشته وارد بازار شده اند احتیاج به کارت گرافیک قوی دارند. اورکلاک در GPU با بهره گیری از نرم افزارهای گوناگونی مانند برنامه GPU Tweek برای کارت گرافیک های ایسوس و Afterburner برای کارت گرافیک های ام اس ای قابل انجام می باشد.