راهنمای خرید بهترین سی پی یو

در این پست از بلاگ زیبوکالا ، به راهنمای خرید بهترین سی پی یو خواهیم پرداخت. در صورتی که قصد خرید بهترین سی پی یو را دارید ، تا پایان این متن همراه ما باشید.

چه بخواهید یک سیستم جدیدی را برای خود اسمبل کنید و یا سیستم قبلی تان را به روز رسانی کنید ، یکی از اصلی ترین و مهم ترین قطعه هایی که بایستی مد نظر داشته باشید ، پردازنده یا همان سی پی یو است.

افزایش سرعت کلاک و شمار هسته های یک پردازنده تاثیر بسیار زیادی بر سطح عملکرد کل سیستم در کاربرد های گوناگون دارد. یک سی پی یو ی قوی منجر می شود سیستم سریع تر و گیم پلی روان تر باشد و وظیفه های سنگین مانند ویرایش و ترانس کدینگ ویدئو با سرعت خیلی بیشتری انجام بشود. البته بایستی در نظر داشته باشید که انتخاب یک سی پی یو خاص ، گزینه های مادربرد مشخصی را پیش رویتان قرار میدهد ؛ زیرا هر پردازنده با سوکت و تراشه های معینی کار میکند.

پردازنده چیست؟

پردازنده یا همان CPU به عنوان مغز کامپیوتر و لپ تاپ محسوب می شود که انجام دادن اکثر محاسبات در سیستم بر عهده دارد. این قطعه از اجزای داخلی بسیار و مختلفی که مهم ترین و کوچک ترین جزء آن ترانزیستور است ، تشکیل شده است ؛ که این اجزا در کنار یکدیگر و با ضرب آهنگ سیگنال کلاک کار می کنند تا رشته ای از دستورالعمل های محول شده ، رشته ای از اعمال را روی ورودی ها انجام می دهد و خروجی ها را تولید می کند.

سی پی یو های امروزی میلیاردها ترانزیستور را در فضای کوچک سیلیکون گرد هم آورده است. این ترانزیستورها با چینش ویژه ای مدارهای منطقی را درست میکنند و این مدارهای بهم پیوسته ، واحدهای عملیاتی مانند محاسبه گرهای منطقی ، ثبات ها ، حافظه کش و… را ایجاد میکنند که هر کدام وظیفه های معینی به همراه دارند.

برای خرید سی پی یویی که خواسته های شما را انجام بدهد ، در ابتدا بایستی تصمیم بگیرید که قصد خرید پردازنده ای از نسل فعلی را دارید و یا میخواهید صبر کنید تا نسل بعدی پردازنده ها در بازار عرضه شود. در حال حاضر پردازنده های اینتل و ای ام دی در بازار در دسترس هستند و شما می توانید براساس نوع نیاز خود مناسب ترین پردازنده را انتخاب و خریداری کنید.

در ادامه متن ، در ابتدا با مشخصه های کلیدی سی پی یو مانند تعداد هسته ها ، سرعت کلاک ، رشته های پردازشی و… بیشتر آشنا خواهیم شد ؛ سپس انواع مدل ها و نسل های گوناگون سی پی یوهای موجود در بازار و نیز چگونگی نام گذاری متدوال آن ها را بررسی خواهیم کرد.

مشخصه های کلیدی یک سی پی یو چیست؟

با نگاهی به فهرست مشخصات هر CPU اعداد ، عبارت ها و رقم های بسیاری مشاهده می شود که امکان دارد منجر به سر در گمی خریدارها شود. در ادامه به اصلی ترین و مهم ترین موارد و مشخصاتی که در زمان خرید سی پی یو باید به آن توجه داشته باشید، خواهیم پرداخت.

1. سرعت کلاک

سرعت کلاک که با نام فرکانس نیز شناخته می شود با واحد گیگاهرتز اندازه گیری می شود که برابر با سرعتی است که CPU با آن کار میکند. هر مقدار این سرعت بیشتر باشد ، ضرب آهنگ اجرای دستور العمل ها در اجزای داخلی یک تراشه نیز بیشتر می شود.

سی پی یوهای مدرن با هدف بهبود سطح عملکرد و تنظیم توان مصرفی ، براساس مسئولیت های در حال اجرا سرعت کلاک خود را به صورت اتوماتیک افزایش و کاهش می دهند. براین اساس در مشخصات هر سی پی یو یک سرعت کلاک پایه و یک سرعت کلاک بوست یا همان توربو درج شده است. عدد ها و رقم های بزرگتر سرعت کلاک ، سطح عملکرد یک سی پی یو را به خوبی ارتقا میدهد؛ مخصوصا در صورتی که به دنبال اورکلاک آتی تراشه ی خود را نداشته باشید.

2. تعداد هسته ها

هر سی پی یو را می توان چندین پردازنده در قالب یک تراشه در نظر گرفت. در حقیقت منابع سخت افزاری هر تراشه حاوی ترانزیستورها، مدارهای منطقی و در نهایت اجزای پردازنده مانند واحد های محاسبه گر منطقی، قطعه های حافظه کش، پیش بینی گر انشعاب، ثبات ها و… به صورت مساوی تقسیم بندی شده و هر قسمت یک هسته را تشکیل می دهند.

بعضی منابع تراشه مثل کش سطح 3 و کنترلر حافظه میان هسته ها به اشتراک گذاشته میشود. سی پی یو ها بنابر مقدار منابع موجود ، تعداد هسته های گوناگونی خواهند داشت. هر هسته به صورت مجزا توانایی اجرای وظیفه های مربوط به خود را دارد.

برای استفاده از مزایای پردازش چند هسته ای بایستی کدهای برنامه ی در حال اجرا از این ویژگی پشتیبانی کنند. اکثر برنامه ها فقط منابع یک الی دو هسته اول را به خود مشغول می کنند و سایر هسته ها در حالت آماده به کار هستند. در دنیای امروز بهتر است، از خرید سی پی یوهایی با کمتر از 4 هسته خودداری کنید. زیرا برای اجرای مالتی تسکینگ به هسته های بیشتری احتیاج خواهید داشت.

3. TDP

فرکانس پایه هر پردازنده به توان مصرفی و مقدار قدرت خنک کنندگی آن بستگی دارد. یعنی سازندگان تراشه ها با در نظر گرفتن مقدار قدرت سیستم خنک کننده ی طراحی شده برای آن تراشه، به ازای توان مصرفی مشخص، عملکرد پردازنده در حداقل فرکانس پایه را برای سی پی یو های خود تضمین می کنند.

شاخص توان حرارتی یا همان TDP به همین قدرت خنک کاری سیستم خنک کننده بستگی دارد. برخی از اشخاص اصولا به اشتباه مقدار TDP سی پی یو را با حداکثر توان مصرفی آن برابر میدانند، زیرا مقدار گرمایی که بایستی از سی پی یو خارج شود، برابر با مقدار توانی است که سی پی یو برای انجام پردازش مصرف کرده است.

این موضوع در صورتی است که دراین تعریف، مشخصه ی TDP در حقیقت حداقل گرمایی بوده که سیستم خنک کننده بایستی خارج کند تا سی پی یو بتواند همواره به عملکرد خود در فرکانس پایه ادامه دهد. البته مقداری از گرما توسط اتصال های فلزی سی پی یو به مادربرد از آن خارج میشود.

از این رو، قدرت خنک کننده ی بهره گیری شده عملا کمتر از مقدار TDP سی پی یو خواهد بود. با این حال در اکثر مواقع، توان مصرفی در حالت پردازش در فرکانس پایه و TDP با یکدیگر برابر در نظر گرفته می شوند.

4. رشته های پردازشی

رشته پردازشی به معنی جریان های پردازش مستقلی بوده که هر هسته ی تراشته قابلیت اجرای همزمان آن را دارد. هر هسته به صورت نظری فقط امکان اجرای یک رشته پردازشی را دارد. اما در دنیای امروز تراشه سازان با روش هایی، هر هسته فیزیکی سی پی یو را به دو هسته مجازی تقسیم بندی میکنند. هر یک از این هسته های مجازی قابلیت اجرای یک رشته پردازش مجزا را به همراه دارند.

5. حافظه کش

حافظه کش یکپارچه با سی پی یو، حافظه ای بسیار سریع بوده که دسترسی تراشه به اطلاعات و دستورالعمل ها را با قرار گرفتن در میان رم و سی پی یو بیشتر میکند. سه مدل حافظه کش، هسته های پردازنده را همراهی می کنند. کش سطح 1 یا همان L1، سریع ترین و در عین حال کم حجم ترین قطعه ی حافظه کش محسوب می شود.

کش سطح 2 یا همان L2، مقدار حجیم تر و کندتر است. کش سطح 3 یا همان L3، ظرفیت بسیار زیادی به همراه دارد اما شامل سرعت کمتری می باشد. هنگامی که سی پی یو در پی خواندن اطلاعات و یا دستورالعمل مشخصی است، ابتدا محتوای حافظه کش را به ترتیب از حافظه سطح یک الی سه بررسی می کند.

در صورتی که اطلاعات مورد نظر، در حافظه کش وجود داشته باشد؛ در سریع ترین مدت زمان ممکن در اختیار هسته قرار می گیرد. منتها در صورتی که اطلاعات خواسته شده از قبل در حافظه کش بارگذاری نشده باشد، سی پی یو مجبور می شود تا به سراغ رم برود. رجوع حافظه به رم منجر به کند شدن روند پردازش و بارگذاری اطلاعات می شود.

6. IPC سی پی یو

چنانچه دو سی پی یو با سرعت کلاک یکسان و تعداد هسته و رشته های همانندی از شرکت های گوناگون داشته باشیم، یا این دو سی پی یو را یک تراشه ساز با معماری مختلفی تولید کرده باشد؛ این دو CPU در هر سیکل کلاک تعداد دستورالعمل های گوناگونی را اجرا کرده و نیز IPC گوناگونی دارند.

IPC سی پی یو به معماری آن بستگی بسیاری دارد. تراشه هایی که متعلق به نسل های جدیدتر محصولات یک شرکت می باشند، در مقایسه با محصول های قدیمی تر در قسمت IPC ارتقای محسوسی یافته اند.

7. فناوری ساخت

فناوری ساخت یا همان لیتوگرافی به معنای روش ساخت تراشه در کارخانه ها و مقدار ظرافت و تراکم اجزای داخلی یک تراشه مانند ترانزیستور می باشد. فناوری ساخت که به صورت عددی با واحد نانومتر بیان می شود، هر مقدار کوچک تر باشد به ظرافت بیشتر ترانزیستورها و افزایش تعداد و تراکم آن ها در واحد سطح معنی می شود.

افزایش تعداد ترانزیستورها در واحد سطح، تراشه ای با سطح مقطع کوچک تر و در عین حال با منابع سخت افزاری بیشتر برای داشتن هسته ها و اجزای غنی تر و توان عملیاتی بالاتری به بار می آورد. همچنین از سوی دیگر ازمیزان مصرف تراشه نیز میکاهد.

پردازنده AMD یا اینتل؟

این دو شرکت که در آمریکا هستند، در حیطه ی ساخت پردازنده های دسکتاپ نقش بسیار مهمی دارند. تا سال 2017 سی پی یوهای AMD تنها یک انتخاب جایگزین محسوب می شدند. منتها سرانجام با گذشت یک دهه، با فرا رسیدن معماری Zen و نیز ارائه تراشه های رایزنو تردریپر، شکافی که در میان سطح عملکرد محصول های اینتل و AMD وجود داشت، تقریبا از میان رفت. در بارهای کاری که هسته های بسیاری را وارد فرآیند پردازش می کنند، آخرین سی پی یوهای رایزن از سری 3000 به خوبی از رقیب اصلی خود یعنی اینتل پیشی گرفتند.

پردازنده اینتل همچنان در عرصه ی گرافیک حکمرانی می کند و این موضوع برای اشخاصی که خواهان استخراج بیشترین فریم ممکن در هر ثانیه بر روی نمایشگری با نرخ نوسازی بالا هستند، امید بخش است. AMD با عرضه ی هسته ها و رشته های پردازشی بیشتر در آخرین نسل پردازنده های رایزن خود، آنها را در اجرای مولتی تسکینگ و کارهای پیچیده ای مثل ویرایش ویدئو و ساخت و رندینگ انیمیشن به خوبی تقویت کرده است. اما اینتل در این مدت با عرضه ی پردازنده نسل دوازدهم خود به نام آلدرلیک توانست توجه بسیاری از اشخاص را به خود جلب کند.

این سری از سی پی یوها در بنچمارک ها نه تنها از AMD بهتر بودند، بلکه از سی پی یوهای اینتل M1 و M1 MAX نیز عملکرد بهتری داشتند. به عنوان مثال پردازنده های Core i9-12900K و Core i5-12600K بهترین و سریع ترین پردازنده برای گیم می باشد که ارزش خرید بسیار بالایی به همراه دارد.

آشنایی با انواع پردازنده ها

نام ها و عددها در سی پی یوها، خصوصا در حیطه اینتل که هر از چندگاهی محصول و معماری جدیدی با پسوند لیک عرضه میکند، امکان دارد برای کاربران تازه کار منجر به ایجاد سردرگمی شود. حتی امروزه برای حرفه ای های سخت افزار نیز تعدد نام ها و مدل ها سرگیجه آور است. منتها برخی از اصول های کلی هنوز هم پابرجا می باشد. سی پی یوها براساس نوع کارایی خود در سه گروه دسکتاپ حرفه ای/ ورک استیشن ) HEDT )، دسکتاپ مصرف های عام (  Mainstream ) و سی پی یوهای سرور/ سازمانی (Enterprise)  تقسیم بندی میشوند.

• سی پی یو های دسکتاپ مصرف عام

این تراشه ها را می توان در سه طبقه ی رده بالا، میان رده و رده پایین قرار داد. منظور از مصرف های عام سیستم های خانگی با مصرف های متداول، مولتی مدیا، گیمینگ و تولید محتوای گرافیکی می باشد که جریان اصلی فروش و عرضه ی سی پی یوها را در بازار به خود اختصاص میدهد.

1. سی پی یوهای رده پایین شرکت اینتل و ای ام دی، به ترتیب از پیشوند نام مدل Core i3 و Ryzen3 بهره گیری می کنند. این مدل از سی پی یوها با تعداد هسته های محدود برای سیستم های خانگی معمولی طراحی شده اند و قیمت کمتری دارند. شرکت اینتل و ای ام دی برای اشخاصی که بودجه محدودی دارند، سی پی یو های رده پایین قیمت مناسبی را در نظر گرفته اند. شرکت اینتل مدل سلرون و پنتیوم را به همراه تعداد هسته ها و سرعت کلاک کمتر در سبد محصول های خود قرار داده است. شرکت ای ام دی نیز با عرضه ی سی پی یوهای Athlon سهم خود را از بازار گرفته است.

2. سی پی یوهای میان رده اینتل و AMD به ترتیب با پیشوند Core i5 و Ryzen5 در بازار به فروش می رسند. در مدل اینتل، بهترین پردازنده نسل نهمی از این سری Core i5-9600K به همراه 6 هسته و نیز 6 رشته پردازشی است که فرکانس کلاک پایه آن 7/3 و نیز فرکانس بوست آن 6/4 گیگاهرتز است. سی پی یو های دیگری مثل Core i5-9500 و Core i5-9400K با امکانات کمتر در رده قیمت پایین تری قرار گرفته اند. در مدل AMD نیز CPU های خوبی مانند Ryzen 5 3600 و Ryzen 5 3600X از نسل سوم رایزن به همراه 6 هسته و 12 رشته پردازشی و فرکانس های کلاک متفاوت طراحی شده اند.

3. سی پی یوهای رده بالای AMD و اینتل با پیشوند Ryzen 7/9 و Core i7/i9 در بازار عرضه شده اند. سی پی یو Core i7-9700K به همراه 8 هسته و 8 رشته پردازشی ، فرکانس پایه و بوست 9/4 و 6/3 گیگاهرتز و نیز پردازنده Core i9-9900K به همراه هشت هسته و شانزده رشته، فرکانس پایه 6/3 و فرکانس بوست 5 گیگاهرتز جزء بهترین سی پی یوهای رده بالای نسل نهم اینتل هستند. سی پی یوهای Ryzen 7 3700X و Ryzen 9 3900X جزء بهترین محصول های رده بالای شرکت AMD از نسل سوم رایزن هستند.

• پردازنده های سرور

شرکت اینتل برای کاربردهای تجاری و سیستم های سرور، سی پی یوهای زئون را طراحی و تولید کرده است. شرکت AMD نیز با سی پی یوهای EPYC به مصاف Intel میرود تا بتواند سهم بیشتری از بازار را برای خود داشته باشد.

• پردازنده های ورک استیشن

کاربران سیستم های ورک استیشن و اشخاصی که فشار کاری بیشتری به cpu های خود تحمیل می کنند و توان مالی بیشتری دارند؛ می توانند از میان سی پی یو های حرفه ای دسکتاپ Core X اینتل و یا تراشه های Threadripper ای ام دی انتخاب مناسبی داشته باشند.

آیا پردازنده را باید اورکلاک کرد؟

اوکلاک عملی بوده که مرزهای عملکرد یک cpu  را که زمان طراحی آن تعریف شده است، جابه جا می کند. حرفه ای های سخت افزار با بیشتر کردن سرعت کلاک به مقدارهای بیشتر از سطح های پیش فرض، تلاش در ارتقای عملکرد سی پی یو های خود دارند. در دنیای امروز اورکلاک به فنی تبدیل شده است که شیفتگان فناوری از آن لذت بسیاری می برند. اشخاصی که علاقه به اورکلاک کردن ندارند و یا نمی خواهند مرزهای عملکرد پردازنده خود را آزمایش کنند، بهتر است هزینه صرف بهبود ظرفیت اورکلاک یک cpu نکنند.

سی پی یو های amd اکثرا از امکان اورکلاک برخوردار می باشند. با این وجود گزارش هایی از امکان اورکلاک حداقلی cpu  های نسل سوم رایزن در فضای مجازی انتشار شده است.اما در صورتی که کاربری بخواهد توان عملیاتی cpu های اینتل را بیشتر کند، بایستی هزینه بیشتری پرداخت کند.

راهنمای خرید بهترین سی پی یو

پاسخ به این سوال بستگی به کاری که با سی پی یو میخواهید انجام دهید دارد. در بیشتر کاربردها، سرعت کلاک بیشتر نتیجه های بهتری در مقایسه با تعداد هسته های زیاد به بار می آورد. افزایش سرعت کلاک با بهبود پاسخگویی و نیز کاهش زمان بارگذاری برنامه ها مساوی نهاده می شود. البته به شرط این که سرعت رم و حافظه ی ذخیره سازی سیستم شما تبدیل به گلوگاهی برای عملکرد سی پی یو نشود. با بیشتر شدن سرعت کلاک، اجرای وظیفه های تک رشته ای مثل ویرایش صوتی و اجرای بعضی از برنامه ها و بازی های قدیمی تر سریع تر می شود.

• برای انجام دادن کارهای معمولی مثل پخش ویدئو با رزولوشن های رایج، مولتی مدیا، مرورگر وب، اجرای برنامه و بازی ها و… به یک پردازنده ی رده پایین 2 الی 4 هسته ای احتیاج خواهید داشت. CPU های پنتیوم و Core i3 اینتل و سی پی یوهای Athlon و Ryzen 3 شرکت AMD گزینه مناسبی برای شما خواهند بود. به جز cpu های رایزن3 بدون پسوند G ، سایر سی پی یوهای رده پایینی که در بالاتر گفته شد، از واحد پردازش گرافیکی نیز برخوردار هستند.
• در صورتی که به دنبال اسمبل کردن یک سیستم برای گیمینگ میباشید، می توانید یک پردازنده متعادل با شش هسته خریداری کنید. آخرین نسل از پردازنده های Core i5 و Ryzen5 برای اجرای بهینه ی بازی های به روز شده گزینه مناسبی برای خرید هستند. چنانچه به دنبال سطح عملکرد بالاتری هستید و بودجه بیشتری دارید، می توانید انتخاب های بهتری نیز مانند پردازنده های Core i7 و Ryzen7 داشته باشید.
• اشخاصی که کارهای گرافیکی سنگین ، طراحی و رندرینگ سه بعدی انجام می دهند، بایستی برای سی پی یوی سیستم خود اهمیت ویژه ای قائل باشند. زیرا بار پردازش این نوع محتوا بیشتر به دوش سی پی یو می باشد. پردازنده‌ی Core i9/i7 یا Ryzen 9/7 با تعداد هسته های بیشتر، گزینه مناسبی برای خرید هستند.
• اکثر برنامه های به روز از ویژگی وجود هسته ها و رشته های پردازشی زیاد به خوبی بهره مند میشوند. چنانچه با پردازش همزمان وظیفه های پیچیده ی مختلف ، تولید انیمیشن های سه بعدی، ویرایش ویدئو با رزولوشن 4k و بالاتر و… در پایگاه های داده سروکار دارید یا به هر شکل، وظیفه های سنگین ، پیچیده و زمانبری را برای پردازش به سیستم خود تحمیل میکنید، اولویت شما خرید سی پی یوهای بسیار قوی به همراه تعداد هسته و سرعت کلاک بسیار زیاد است. cpu های حرفه ای اینتل و AMD شامل Core X و تردریپر می باشند که همزمان سرعت کلاک بالاتر و تعداد هسته های بیشتری عرضه می دهند.
• اشخاصی که به دنبال اورکلاک کردن سی پی یوی خود هستند، بهتر است به سراغ محصول های رده بالای اینتل و AMD بروند.

گلوگاه پردازشی چیست؟

گلوگاه شدن می تواند هم برای سی پی یو و هم برای پردازنده گرافیکی GPU اتفاق بیفتد. این اتفاق، هنگامی رخ می دهد که یکی از اجزا به علت کندی بیش از حد، مانع از کارکردن سایر اجزا با حداکثر توان میشود. برای درک بهتر، تصور کنید که یک منبع آب با توان ریختن یک لیتر آب در ثانیه را داریم. اکنون تصور کنید که قرار است این آب در قیفی ریخته شود که توان عبور دادن فقط نیم لیتر آب در ثانیه را دارد. براین اساس واضح است که قیف منجر می شود سرعت ریختن آب پایین بیاید و از حداکثر توان آب رسانی منبع بهره گیری نشود.

در این صورت، در حقیقت قیف گلوگاه شده است. در مواقعی که هر کدام از دو واحد پردازشی GPU و CPU اختلاف بسیار زیادی از لحاظ سطح عملکرد با دیگری داشته باشند، گلوگاه ایجاد  می شود. در این صورت یک واحد با حداکثر میزان توان خود کار می کند و واحد های دیگر معطل می شوند. جلوگیری از ایجاد گلوگاه، علاوه بر هم رده بودن سی پی یو ها به عامل های دیگر مانند بهینه بودن بازی یا سبک برنامه نویسی بستگی دارد. در صورتی که کدهای یک بازی بد نوشته باشند، حتی بهره گیری از قوی ترین پردازنده هم نمیتواند شما را از گلوگاه در امان نگه دارد.

چه مادربرد و سوکتی مناسب سی پی یو ای است که میخریم؟

سوکت پردازنده ای که بر روی مادربرد سیستم شما وجود دارد، شبیه به پریز برق بازی میکند. با متصل کردن وسیله های برقی به پریز، آن ها را به شبکه ی برق متصل میکنیم. سوکت ها هم راهی برای اتصال پردازنده به سایر اجزای رایانه مهیا میکنند.

اصولا هر چند سال یکبار، شرکت ها نسل جدیدی از معماری پردازنده ها را معرفی کرده که این معماری ها از نظر اندازه، شکل و سازگاری با مادربردها ، با یکدیگر تفاوت دارند. در طی سال های گذشته، شاهد معرفی انواع مختلفی از سوکت های سی پی یو بوده ایم. اما اکنون بیشتر از سوکت های LGA، PGA و BGA بهره گیری می شود.

فهرست سوکت ها و تراشه های مختلف مادربرد به همراه پردازنده های متناسب

خرید سی پی یو اینتل

در صورتی که قصد خرید سی پی یو اینتل با بهترین قیمت و کیفیت را دارید، با مراجعه به zibokala.com ، می توانید پردازنده مورد نیاز خود را انتخاب و با مناسب ترین قیمت تهیه نمائید.