باتری CMOS چیست؟

اگر تا به حال با کامپیوتر خود مشکل تنظیم تاریخ و ساعت داشته‌اید یا هنگام روشن کردن سیستم با خطاهای عجیب مواجه شده‌اید، احتمالاً نام باتری CMOS به گوشتان خورده است. اما باتری CMOS چیست؟ چرا این قطعه کوچک تا این حد اهمیت دارد؟ در این مقاله از فروشگاه اینترنتی زیبوکالا، به طور کامل به این سوالات پاسخ می‌دهیم و همه‌ چیز را درباره‌ی این قطعه کوچک اما حیاتی توضیح می‌دهیم. همراه ما باشید تا با هم دنیای جذاب باتری CMOS را کشف کنیم!

باتری CMOS چیست؟

باتری CMOS یک قطعه کوچک و گرد است که معمولاً به شکل باتری ساعت (باتری سکه‌ای) در مادربرد کامپیوتر شما قرار دارد. این باتری وظیفه‌ی تأمین انرژی مورد نیاز برای حفظ اطلاعات BIOS/UEFI و همچنین تنظیمات تاریخ و ساعت سیستم را بر عهده دارد. حتی زمانی که کامپیوتر خاموش است یا از برق جدا شده است، این باتری به کار خود ادامه می‌دهد تا اطلاعات مهم از بین نروند.

چرا باتری CMOS مهم است؟

بدون باتری CMOS، هر بار که کامپیوتر خود را روشن می‌کنید، ممکن است با مشکلاتی مانند تنظیم نشدن تاریخ و ساعت، از دست رفتن تنظیمات BIOS، یا حتی عدم شناسایی سخت‌ افزارها مواجه شوید. این باتری کوچک، نقش بزرگی در عملکرد صحیح سیستم شما ایفا می‌کند.

علائم خرابی باتری CMOS

یکی از سوالات رایج کاربران این است که چگونه می‌توان خرابی باتری CMOS را تشخیص داد؟ در این بخش، به مهم‌ترین علائمی که نشان می‌دهند باتری CMOS شما ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد، اشاره می‌کنیم.

• تاریخ و ساعت سیستم به هم می‌ریزد

اگر هر بار که کامپیوتر خود را روشن می‌کنید، متوجه می‌شوید که تاریخ و ساعت سیستم به اشتباه تنظیم شده است، این موضوع می‌تواند نشانه‌ی واضحی از خرابی باتری CMOS باشد. باتری CMOS مسئول حفظ این اطلاعات است و اگر خراب شود، سیستم نمی‌تواند تاریخ و ساعت را به درستی نگه دارد.

• خطاهای BIOS/UEFI

خطاهایی مانند “CMOS Checksum Error” یا “CMOS Battery Failure” از دیگر نشانه‌های خرابی باتری CMOS هستند. این خطاها معمولاً هنگام روشن کردن کامپیوتر نمایش داده می‌شوند و نشان می‌دهند که باتری CMOS دیگر نمی‌تواند به درستی کار کند.

• از دست رفتن تنظیمات BIOS

اگر تنظیمات BIOS شما به طور مکرر باز نشانی می‌شود، این نیز می‌تواند نشانه‌ای از خرابی باتری CMOS باشد. باتری CMOS مسئول حفظ این تنظیمات است و اگر خراب شود، سیستم نمی‌تواند آن‌ها را ذخیره کند.

• تشخیص باتری بایوس مادربرد

تشخیص باتری بایوس مادربرد یکی از مراحل مهم در عیب‌یابی مشکلات مربوط به CMOS است. در این بخش، به شما نشان می‌دهیم که چگونه می‌توانید وضعیت باتری CMOS را بررسی کنید.

• بررسی تاریخ و ساعت سیستم

اولین قدم این است که تاریخ و ساعت سیستم خود را بررسی کنید. اگر این اطلاعات به طور مکرر به هم می‌ریزند، احتمالاً باتری CMOS شما خراب است.

• بررسی خطاهای BIOS

هنگام روشن کردن کامپیوتر، به خطاهای BIOS توجه کنید. اگر خطاهایی مانند “CMOS Checksum Error” مشاهده کردید، می‌تواند نشانه‌ای از خرابی باتری CMOS باشد.

• تست باتری با مولتی‌متر

اگر به ابزارهای الکترونیکی دسترسی دارید، می‌توانید از یک مولتی‌متر برای تست ولتاژ باتری CMOS استفاده کنید. ولتاژ استاندارد برای این باتری‌ها معمولاً ۳ ولت است. اگر ولتاژ باتری کمتر از این مقدار باشد، زمان تعویض آن فرا رسیده است.

باتری بایوس کامپیوتر را چه زمانی عوض کنیم؟

یکی از سوالات رایج کاربران این است که باتری بایوس کامپیوتر را چه زمانی عوض کنیم؟ در این بخش، به شما می‌گوییم که چه زمانی باید به فکر تعویض باتری CMOS باشید.

1. وقتی تاریخ و ساعت سیستم به هم می‌ریزد اگر تاریخ و ساعت سیستم شما به طور مکرر به هم می‌ریزد، نشانه‌ی واضحی است که باتری CMOS شما نیاز به تعویض دارد.
2. وقتی با خطاهای BIOS مواجه می‌شوید خطاهایی مانند “CMOS Checksum Error” یا “CMOS Battery Failure” نشان می‌دهند که باتری CMOS شما دیگر نمی‌تواند به درستی کار کند و باید تعویض شود.
3. اگر تنظیمات BIOS شما به طور مکرر بازنشانی می‌شوند، نشانه‌ای از خرابی باتری CMOS است و باید آن را تعویض کنید.

نحوه تعویض باطری CMOS

نحوه تعویض باطری CMOS یکی از مراحل ساده اما مهم در نگهداری از کامپیوتر است. در این بخش، به شما آموزش می‌دهیم که چگونه می‌توانید این کار را به راحتی انجام دهید.

• خاموش کردن کامپیوتر و جدا کردن برق

اولین قدم این است که کامپیوتر خود را خاموش کنید و آن را از برق جدا کنید. این کار برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی بسیار مهم است.

•  باز کردن کیس کامپیوتر

کیس کامپیوتر خود را باز کنید و به مادربرد دسترسی پیدا کنید. باتری CMOS معمولاً به شکل یک باتری سکه‌ای در مادربرد قرار دارد.

• خارج کردن باتری قدیمی

باتری قدیمی را به آرامی از جای خود خارج کنید. برای این کار می‌توانید از یک ابزار کوچک مانند پیچ‌گوشتی استفاده کنید.

• نصب باتری جدید

باتری جدید را در جای خود قرار دهید و مطمئن شوید که به درستی نصب شده است. سپس کیس کامپیوتر را ببندید و سیستم خود را روشن کنید.

تشخیص باتری بایوس مادربرد و نوع آن

برای پیدا کردن باتری مناسب، می‌توانید به دفترچه راهنمای مادربرد مراجعه کنید یا مستقیماً روی باتری فعلی را بررسی کنید. بیشتر مادربردها از باتری‌های لیتیومی CR2032 استفاده می‌کنند که در بازار به‌ راحتی یافت می‌شوند.

آیا می‌توان بدون باتری CMOS از کامپیوتر استفاده کرد؟

بله، اما هر بار که سیستم را خاموش و روشن کنید، تنظیمات بایوس و ساعت سیستم ریست می‌شود که می‌تواند مشکل‌ساز باشد، به‌خصوص اگر بخواهید سیستم عامل خاصی را بوت کنید.

نکاتی برای افزایش عمر باتری CMOS

اگر می‌خواهید عمر باتری CMOS کامپیوتر خود را افزایش دهید، این نکات را رعایت کنید:

1. دستگاه را به برق متصل نگه دارید تا مصرف باتری کاهش یابد.
2. از دمای زیاد و رطوبت بالا دوری کنید زیرا می‌تواند باعث کاهش عمر باتری شود.
3. در صورت عدم استفاده طولانی‌مدت، باتری را جدا کنید تا از تخلیه ناگهانی جلوگیری شود.

آیا امکان شارژ باتری CMOS وجود دارد؟

خیر، باتری CMOS یک سلول غیرقابل شارژ است. اگر باتری شما ضعیف شده باشد، تنها راه حل، تعویض آن است.

نتیجه‌گیری

باتری CMOS یک قطعه کوچک اما حیاتی در کامپیوتر است که وظیفه ذخیره اطلاعات بایوس را بر عهده دارد. اگر علائمی مانند ریست شدن تاریخ و زمان، پیغام‌های خطا در بایوس یا عدم ذخیره تنظیمات را مشاهده کردید، احتمالاً زمان تعویض این باتری فرا رسیده است. با تعویض به‌موقع و رعایت نکات ذکرشده، می‌توانید عملکرد سیستم خود را در حالت پایدار نگه دارید.

سوالات متداول 

• آیا می‌توانم بدون باتری CMOS از کامپیوتر استفاده کنم؟

بله، اما ممکن است با مشکلاتی مانند تنظیم نشدن تاریخ و ساعت یا از دست رفتن تنظیمات BIOS مواجه شوید.

• عمر باتری CMOS چقدر است؟

عمر باتری CMOS معمولاً بین ۵ تا ۱۰ سال است، اما این مدت می‌تواند بسته به شرایط استفاده متفاوت باشد.

•  آیا تعویض باتری CMOS سخت است؟

خیر، تعویض باتری CMOS یک فرآیند ساده است که می‌توانید آن را در خانه انجام دهید.